Gietproces: Cire-perdue gieten bij bronsgieterij Custers in Grathem

foto1
Het wasmodel van het Italiaanse dopje is klaar en gaat naar de
bronsgieterij om ingevormd en gegoten te worden.
foto 2
Ankie Custers bezig het het bevestigen van de gietkanalen en
luchtafvoerkanalen aan het wasmodel.
(foto: Hugo Thomassen/ Chapeau magazine)
foto 3
Het beeld met de aangezette giet- en ontluchtingskanalen klaar om in de uiteindelijke mal, gemaakt in een combinatie van chamotte en gips gezet te worden. Onderaan in het midden is de dikke gietprop te zien die dient voor het ingieten van het gesmolten brons. Vandaaruit wordt het brons verdeeld over het beeld door een stelsel van gietkanalen. Op plaatsen waar eventuele
luchtbellen kunnen ontstaan zijn luchtkanalen geplaatst. Zo kan de lucht naar boven ontsnappen en geen fouten in het uiteindelijke gietsel te weeg brengen. Het in gips ingebette wasmodel met kanalen gaat nu in een oven en bij ongeveer 650 graden celcius wordt alle was uit de mal gestookt. Na afkoeling is het geheel klaar voor het ingieten van het hete brons. In de mal is het beeld en alle kanalen immers door het uitstoken als holle vorm aanwezig. (foto: Hugo Thomassen/ Chapeau magazine)
italiaanse landschappen maart 2012 048
De holle mal wordt in een rustig maar constant tempo met brons gevuld. Zoals op de foto goed te zien is, moeten de gieters zich uitgebreid beschermen tegen het zeer hete brons. In de smeltkroes is het gesmolten brons nog minstens 1100 graden Celsius! Om de hoge kracht tijdens het uitzetten van het gieten op te vangen zijn er houten platen met lijmklemmen op gipsmal geplaatst. Het is iedere keer weer een spannend gebeuren. Zal het gietsel goed zijn en heeft de mal de verschillende krachten doorstaan?
foto 5
Terwijl het brons nog niet afgekoeld is wordt de mal rondom het gestolde brons verwijderd. Het dorpje komt uit de mal met de kanalen die ook meegegoten zijn in brons.
foto 6
Het nog steeds hete gietsel wordt geforceerd gekoeld door het met koud water af te spuiten of in een bak water te dompelen, hierdoor onstaat er een rode patina op de giethuid. Gebeurd het afkoelen te snel na het gieten dan kan het gietsel scheuren, te lang wachten met afkoelen geeft geen rode kleur.
foto 7
Het is nog een arbeidsintensief werk om het beeld af te werken. Alle kanalen moeten voorzichtig afgezaagd worden om beschadigingen aan het beeld te voorkomen. Overal waar de aanhechting heeft gezeten van een kanaal moet de huid bijgewerkt worden totdat niets meer hiervan zichtbaar is. Uiteindelijk wordt het beeld op de steen bevestigd. Zoals op de foto te zienis blijven de resten van de gipsen gietmal nog zichtbaar op de giethuid van het beeld.
foto 8
Uiteindelijk wordt het beeld op de steen bevestigd. Zoals op de foto te zien is blijven de resten van de gipsen gietmal nog zichtbaar op de giethuid van het beeld.




test